जनसरोकार

देशमे पहिल बेर लोक जनगणना फॉर्म स्वयं भरि सकताह, केंद्र सरकारक विशेष पहल

नई दिल्ली
*

भारतमे होबय वला अगिला जनगणनाक लऽ कऽ सरकार एकटा पैघ घोषणा कयलक अछि। ई देश केर पहिल डिजिटल जनगणना होयत, जाहिमे आम लोग अपने अपन जनतब ऑनलाइन पंजीकृत कय सकैत छथि। एकरा लेल सरकार एकटा विशेष वेब पोर्टल शुरू करय जा रहल अछि। एकर अलावा मोबाइल ऐपक माध्यमसँ जनगणनाक काज सेहो पूरा कयल जायत।

भारतमे एखनि धरि सरकारी कर्मचारी जनगणना लेल दर-दर जा कए कागज पर जानकारी जुटाबैत छलाह। मुदा आब सरकार एहि प्रक्रियाकेँ पूर्ण रूपसँ डिजिटल बनेबा लेल जा रहल अछि। पहिल बेर मोबाइल ऐप आ ऑनलाइन पोर्टलक माध्यमसँ लोकक बारेमे जानकारी एकत्रित कएल जाएत। एहिसँ काजमे तेजी तऽ हेबे करत संगहि ई डाटा सीधा सरकारक केंद्रीय सर्वर पर सेहो सुरक्षित तरीकासँ पहुंचत।

सरकारक कहब अछी जे नागरिक चाहथि तऽ खुद अपन जनगणनाक जानकारी वेब पोर्टल पर दर्ज कय सकैत छथि। एकरा लेल दू चरणमे जनगणना कयल जाएत। पहिल चरण ‘हाउस लिस्टिंग आ आवास जनगणना’ यानी घर आ भवनक बारेमे जानकारी आ दोसर चरण ‘जनसंख्या गणना’ यानी जनसंख्याक गिनती। दुनू चरणमे लोक अपन जानकारी स्वयं दर्ज कय सकैत छथि।

जनगणना 2026 आ 2027मे दू चरणमे कयल जाएत, पहिल चरण 1 अप्रैल 2026 सँ शुरू होएत, जाहिमे मकानक गिनती कयल जाएत। दोसर चरण 1 फरवरी 2027 सँ शुरू होयत, जाहिमे जनसंख्या, जाति आ अन्य आवश्यक जानकारी एकत्रित कयल जाएत। एकरा लेल 16 जून 2024 केँ सरकारी अधिसूचना जारी कयल गेल अछि। आजादीक बाद ई भारतक 8म जनगणना आ कुल मिला कए 16म जनगणना होएत।

एतेक पैघ काज लेल सरकार देश भरिमे करीब 34 लाख गोटे नियुक्त कयलक अछि। एहि कर्मचारीकेँ तीन स्तर पर प्रशिक्षण देल जाएत। पहिने नेशनल ट्रेनर, फेर मास्टर ट्रेनर आ अंतमे फील्ड ट्रेनर हुनका सबकेँ तैयार करत। हर गाम आ शहर छोट-छोट भागमे बाँटल जायत आ प्रत्येक भागक जिम्मेदारी एकटा कर्मचारीकेँ होयत। एकर कारण कोनो घर आ व्यक्तिक गिनती नहिं छुटत।

सरकार सब राज्य आ केंद्र शासित प्रदेशकेँ आदेश देलक अछि जे जौं ओ सब अपन जिला, तहसील वा थानाक सीमामे कोनो बदलाव करय चाहैत छी तऽ 31 दिसंबर 2025 सँ पहिने करय केर चाही, ओकर बाद जनगणनामे ओही सीमाकेँ अंतिम मानल जायत। सीमा तय कयलाक तीन महीना बाद मात्र जनगणना शुरू भऽ सकैत अछि। एहिसँ जनसंख्या गिनतीमे कोनो त्रुटि नहि होएत।

Spread the love